Top 10 Must Sees in IJsselstein
IJsselstein is rijk aan tal van historische plekken, die je gezien moet hebben als je hier eens op bezoek komt en zelfs als je hier woont. Bij deze locaties hoort een belangrijk verhaal uit onze 700 jaar geschiedenis. Je ziet de resten van Kasteel IJsselstein, maar ook het kleinste restaurant van Nederland en de gezellige winkelstraten. Je combineert deze stadswandeling ook makkelijk met een bezoekje aan de unieke winkels en sfeervolle horeca. Je ontmoet elkaar in IJsselstein!
Deze mooie en bijzondere plekken móet je gezien hebben bij een bezoek aan IJsselstein.
1. Benschopperpoort
Deze stadspoort dient nu als toegangspoort voor iedereen, maar voorheen kwamen vooral de boeren hier de stad in. Hier was vroeger meer water te zien. Door de sluis op de Overtoom was het mogelijk om per boot in de lagergelegen stadsgracht en daarna op de Hollandse IJssel te komen. Net achter de poort staat een beeld van een vrouw met een kip onder haar arm. Zij verbeeldt de vrouwen die hier de poort doorkwamen om naar de markt te gaan of daar te handelen. ’s Avonds is deze poort extra mooi uitgelicht met de wapens van IJsselstein op de muur.
2. De Basiliek
‘Basilica minor’, dat is de hoogste eretitel van een kerkgebouw buiten Rome en juist die titel heeft ‘onze’ Sint Nicolaasbasiliek gekregen. De basiliek is een driebeukige hallenkerk in neogotische stijl, zoals dat zo mooi heet. Het is een ontwerp van Alfred Tepe, maar in de loop der jaren zijn er wat veranderingen aangebracht, zoals de prachtige geschilderde ramen. In de basiliek staat het Mariabeeldje van ‘Onze lieve Vrouwe van Eiteren’. En haar aanwezigheid maakt van deze basiliek een ware bedevaartsplaats. Het beeldje is jarenlang onderwerp geweest van een bedevaartstocht naar de oorspronkelijke vindplaats in Eiteren.
De basiliek is dagelijks geopend van 9.00 tot 15.30 uur en de beklimmingen van de gewelven met een gids worden aangekondigd in onze agenda.
3. De Kasteeltoren
De naam IJsselstein komt van Kasteel (stein) aan de IJssel. Van dat kasteel zie je hier nog de 16e eeuwse Loyertoren. Het Kasteel IJsselstein was regelmatig toneel van strijd tussen Holland en Utrecht en heeft heel wat klappen doorstaan. De kasteeltoren is regelmatig open voor bezichtiging en dient eveneens als expositieruimte van Museum IJsselstein. Op de fundamenten van de rest van het kasteel is tegenwoordig een park aangelegd. Dit is de locatie voor samenkomst en evenementen, zoals bijvoorbeeld een picknick, een optreden of een kleinschalig festival.
Op 16 september kun je in het Kasteelpark genieten van het IJsselFEstein.
4. Oude Nicolaaskerk
De Grote of Oude Nicolaaskerk is een van de mooiste kerken van Nederland, gebouwd aan het begin van de 14e eeuw in opdracht van Gijsbrecht van Amstel. Het bouwwerk is een wonderlijke combinatie van gotiek, Renaissance en Amsterdamse School. Tussen 1532 en 1535 werd de prachtige ‘Pasqualinitoren’ aangebouwd. Deze toren is het oudste en eerste renaissance bouwwerk van boven de Alpen. Binnenin de kerk kun je de geschiedenis in je opnemen. De kerk heeft eeuwen doorstaan en werd zelf bijna verwoest door een grote brand. Ook vind je er een uniek grafmonument van de kasteelheren van IJsselstein en hun echtgenotes.
Tot en met eind september is de kerk elke zaterdag geopend van 14.00 - 16.30 uur. In juli en augustus vinden op zaterdagmiddag orgelconcerten plaats. Deze Zomerorgelconcerten beginnen om 14.30 uur.
5. De IJsselpoort
Bij deze stadspoort hebben de Utrechters en de Hollanders strijdend tegenover elkaar gestaan. De Utrechters wilden de stad innemen en met de grond gelijk maken. De vesting met z’n poortgebouw en een voorburcht met groot donjon bleek echter onneembaar en de Utrechters kozen het hazenpad. In 1854 is de huidige IJsselpoort herbouwd door de Utrechtse architect Cristaan Kramm. Voor de muur zijn kloostermoppen gebruikt en aan weerszijden is de poort bekroond met leeuwtjes.
6. Brandspuithuisje
Aan de linkerkant, net buiten de IJsselpoort, staat het voormalige wacht- of tolhuis, met trapgevel en rood pannen zadeldak, gebouwd in 1622. Het staat in IJsselstein bekend als het brandspuithuisje, omdat hier lange tijd een brandspuit was opgeslagen. Nu vind je er het kleinste restaurant van Nederland, KingsDish, met heerlijke Indische gerechten.
7. Museum IJsselstein
Vroeger was dit een openbare basisschool en dat is aan de buitenkant nog goed te zien. Het mooie pand met zichtbare elementen van de Amsterdamse School staat op een markante plaats aan de stadsgracht. Nu is hier Museum IJsselstein gevestigd. De plaats van het klassikaal onderwijs is verruild voor kunst- en geschiedeniseducatie voor jong en oud. Museum IJsselstein is een modern en vooruitstrevend museum. Deze zomer zie je in het museum de kindertentoonstelling 'Druktemakers'. Ook zijn er diverse workshops voor jong en oud.
8. De Waag
Hier werden omstreeks 1345 alle producten van het omliggende boerenland gewogen en daarna doorverkocht voor de handel. Zo kon de baron van IJsselstein accijnzen opstrijken en dat was een belangrijke inkomstenbron voor de baronie. De ‘grote’ balans (uit 1767) kan naar buiten worden uitgeschoven. Aan de muur hangt een ‘kleine’ balans die werd gebruikt om ‘op locatie’ te wegen. Dit gebouw heeft vele functies gehad, zoals school, werkhuis, gasthuis, vergaderruimte, politiebureau, opbouwwerk en de VVV. Nu is de Historische Kring IJsselstein er gehuisvest.
Bij de Waag vertelt een waagmeester elke zaterdagmiddag meer over dit historische monument.
9. Oude stadhuis en De Plaats
In 1560 gaf Willem van Oranje de opdracht voor de bouw van een nieuw stadhuis, een voorbeeld van de Hollands-Maniëristische bouwstijl. Momenteel vervult het gebouw vooral representatieve taken, zoals officiële ontvangsten en huwelijksvoltrekkingen. In de kelder van het stadhuis is een restaurant met de toepasselijke naam ‘1560’ gevestigd. De Plaats, het plein voor het Oude Stadhuis, is altijd een plek van samenkomst geweest. Nog steeds komen IJsselsteiners er samen om te vieren en te feesten, vroeger was dat hier niet anders.
10. Korenmolen De Windotter
Dit prachtige monument én werktuig is al tientallen jaren volop in bedrijf en een herkenbaar punt in de IJsselsteinse binnenstad. De molen staat op de zuidhoek van de oude vestingmuur en behoort tot een van de grootste korenmolens van Nederland. Sinds dag 1 maalt de molen vijf dagen per week voor consumptie en dat is uniek. Ook interessant om te weten: het molenaarsambacht behoort tot het Immaterieel Erfgoed van Unesco.
In de naastgelegen molenwinkel koop je de heerlijkste pure producten uit de molen. Ook verzorgen molenaars Maarten en zijn zoon William elke woensdag, vrijdag en zaterdag een rondleiding door de molen en vertellen over hun ambacht.
Maak een rondje Top 10 Must sees
Foto's: Brandrs, Ronald Molegraaf, Tony Buijse, Marijke van Vliet - van Overbeek, John Verbruggen, Jurgen den Uijl, Bernadet de Prins.
